امروزه سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی به عنوان اصلیترین عناصر تزئینی در ساخت انواع جواهرات و زیورآلات به کار میروند. از این سنگها در جواهرسازی و طلاسازی استفاده میشود، اما برای دستیابی به این منظور، نیاز به تراش دقیق و حرفهای دارند. هنر تراش سنگهای قیمتی، نهتنها دقت و ظرافت، بلکه تخصص و مهارت بالایی میطلبد. از اینرو افرادی که تمایل به ورود به این حوزه دارند، باید از آموزشهای حرفهای بهرهمند شوند. سازمان فنی و حرفهای کشور با درک این نیاز، اقدام به برگزاری دورههای آموزشی تراش سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی کرده است. در این مقاله به بررسی جزئیات این دورهها، شرایط و نحوه ثبتنام در آنها پرداخته میشود. توصیه میکنیم افرادی که علاقهمند به این حوزه هستند، تا انتهای این مقاله همراه ما باشند.
منظور از تراش سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی چیست؟
سنگهای قیمتی در طبیعت بهصورت خام و در ابعاد بزرگ یافت میشوند. برای استفاده از این سنگها در ساخت زیورآلات، باید آنها را به شکلهای زیبا و جذاب تراش داد. دو نوع تراش اصلی برای این سنگها وجود دارد: نگینی و فانتزی. تراش این سنگها، درخشش و زیبایی خاصی به آنها میبخشد. از ابزارها و تجهیزات پیشرفته برای انجام این فرآیند استفاده میشود. در دورههای آموزشی تراش سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی، تمامی مهارتها و دانش لازم به کارآموزان آموزش داده میشود.
آشنایی با گوهر تراشی و مراحل آن
گوهر تراشی شامل مجموعه عملیاتی است که سنگهای قیمتی را به قطعات کوچکتر برش داده و سپس تراش میدهند. پس از این مرحله، سنگها پولیش میخورند و جلا داده میشوند تا آماده استفاده در ساخت جواهراتی مانند گردنبند، گوشواره و آویز شوند.
در جواهرشناسی، سنگهای قیمتی براساس کیفیت و ارزش، در یک هرم طبقهبندی میشوند. در این طبقهبندی، سنگهای با ارزش بیشتر در رأس هرم قرار دارند. هرچه به رأس هرم نزدیکتر شویم، رنگ بهتر و ناخالصی کمتری در سنگها دیده میشود.
تبدیل سنگهای خام به گوهرهای ارزشمند
مراحل اصلی تراش سنگهای قیمتی به شرح زیر است:
- برش سنگ راف: سنگهای خام اغلب دارای ترک، شکاف و ناخالصیهای مختلف هستند. نحوه برش سنگها نقش مهمی در افزایش ارزش آنها دارد. عوامل مهم در برش سنگها شامل ضخامت برش، حذف رگهها و ناخالصیها است.
- تراش سنگهای قیمتی: تراش سنگها به دو نوع اصلی تراش ساده و تراش زاویهای تقسیم میشود. در تراش ساده، زاویهای بر روی سنگ ایجاد نمیشود و انواعی همچون تراش دامله، خطی و فانتزی را شامل میشود. در مقابل، در تراش زاویهای از الگوهای محاسباتی دقیق استفاده میشود و بیش از ۱۵۰ الگوی مختلف برای این نوع تراش وجود دارد.
- پولیش و جلادهی: بعد از تراش سنگ، مرحله پولیشکاری آغاز میشود. هنرمندان تراشکار با استفاده از سمبادههای مختلف و پودرهای پولیش، درخشندگی سنگ را به اوج میرسانند.
دورههای آموزشی تراش سنگهای قیمتی در سازمان فنی و حرفهای
سازمان فنی و حرفهای با هدف ارتقاء دانش و مهارت در زمینه تراش سنگهای قیمتی، دورههای آموزشی جامعی برگزار میکند. این دورهها بهصورت رایگان و زیر نظر اساتید باتجربه و حرفهای برگزار میشود. کلاسها بهصورت روزانه یا در صورت درخواست هنرجویان، یک روز در میان تشکیل میشوند. طول دوره، ۳۴۸ ساعت است که از این مقدار، ۲۳۹ ساعت به آموزشهای عملی و ۱۰۹ ساعت به مباحث نظری اختصاص داده شده است.
شرایط و نحوه ثبتنام در دورههای تراش سنگهای قیمتی
برای ثبتنام در این دورهها، علاقهمندان باید به مراکز فنی و حرفهای محل سکونت خود مراجعه کرده و مدارک موردنیاز را ارائه دهند. شرایط عمومی برای شرکت در دوره به شرح زیر است:
- برخورداری از سلامت جسمانی و روانی
- حداقل سن ۱۵ سال (با شرایط ویژه، نوجوانان ۱۲ تا ۱۵ سال با رضایتنامه والدین نیز پذیرفته میشوند.)
- حداقل مدرک تحصیلی سیکل یا پایان دوره متوسطه اول
توجه داشته باشید که شرکت در این دورهها به پیشزمینه مهارتی خاصی نیاز ندارد.
گواهینامه معتبر پس از پایان دوره
در پایان دوره، کارآموزان در آزمون مهارتسنجی شرکت خواهند کرد. افرادی که موفق به کسب نمره قبولی شوند، گواهینامه معتبر فنی و حرفهای در زمینه تراش سنگهای قیمتی دریافت میکنند. از نمره کل آزمون، ۶۵ درصد به آزمون عملی، ۲۵ درصد به آزمون تئوری و ۱۰ درصد به اخلاق حرفهای کارآموزان اختصاص مییابد. برای افزایش احتمال موفقیت در این آزمون، هنرجویان میتوانند از نمونه سوالات آزمونهای قبلی استفاده کنند که از طریق سایتهای معتبر قابل تهیه است.
دورههای آموزشی و منابع
برای تبدیل شدن به یک گوهر تراش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی موفق، گذراندن دورههای آموزشی معتبر ضروری است. یکی از منابع معتبر و شناختهشده در این زمینه، دورههای آموزشی سازمان فنی و حرفه ای میباشد. این دورهها به شما کمک میکنند تا با مباحث تئوری و عملی لازم برای این شغل آشنا شوید و مهارتهای مورد نیاز را کسب کنید. با شرکت در این دورهها، میتوانید بهراحتی در بازار کار وارد شوید و موفقیتهای شغلی خود را تضمین کنید. پاسخنامه سوالات گوهرتراش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی فنی حرفه ای (سال ۱۴۰۳) را میتوانید از طریق وب سایت فنی تست دانلود نمایید.
جمعبندی و نتیجهگیری
دوره آموزش تراش سنگهای قیمتی یا همان گوهر تراشی، یکی از محبوبترین دورههای سازمان فنی و حرفهای است. این دوره با حضور اساتید مجرب برگزار میشود و به تمامی علاقهمندان، مهارتها و تواناییهای لازم برای ورود به حرفه تراش سنگهای قیمتی آموزش داده میشود. در پایان دوره، آزمونی برگزار شده و به کسانی که نمره قبولی کسب کنند، مدرک معتبر اعطا میگردد.