دبیرخانه یکی از واحدهای اساسی در سازمانهای اداری به شمار میآید که همواره در نظام اداری کشورها از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است. نگاهی به اسناد و مدارک باقیمانده از دوران گذشته، بهخوبی نقش حیاتی دبیرخانه و بایگانی را نشان میدهد. وظیفه اصلی دبیرخانهها، ثبت و نگهداری دقیق مکاتبات و اطلاعات سازمانها است، به گونهای که دسترسی سریع و آسان به آنها امکانپذیر باشد.
بنابراین، فردی که به عنوان سرپرست دبیرخانه انتخاب میشود، باید دانش و مهارت کافی برای انجام وظایف خود را داشته باشد. به همین منظور، دورههای سرپرستی دبیرخانه و بایگانی در آموزشگاههای مختلف آزاد و دولتی تحت نظر سازمان فنی و حرفهای برگزار میشود. علاقهمندان به این حرفه میتوانند با شرکت در این دورهها مهارتهای لازم را کسب کنند.
شغل سرپرست دبیرخانه و بایگانی
دبیرخانه به عنوان یکی از ارکان کلیدی در هر سازمان، نقش مهمی در آسانسازی امور اداری و افزایش بهرهوری ایفا میکند. این واحد به تسهیل ارتباطات و ارجاع نامهها به شکل الکترونیکی کمک میکند و برای سازمانها به عنوان یک بستر مناسب برای مدیریت مکاتبات و دقت در امور اداری عمل میکند. در سازمانهای بزرگ، ممکن است بیش از یک دبیرخانه وجود داشته باشد تا به بهترین شکل ممکن امور سازمانی را مدیریت کنند.
سرپرست دبیرخانه یا متصدی دبیرخانه، مسئولیت نظارت و اداره واحد دبیرخانه را بر عهده دارد. این فرد به همراه تیم خود، مسئول انجام وظایف مختلف دبیرخانه است. حتی در مواردی که امور دبیرخانه بهطور کامل از طریق نرمافزارهای اتوماسیون انجام میشود، همچنان مسوولیتهایی وجود دارد که به عهده متصدی دبیرخانه است. سرپرست دبیرخانه با مشاغل مرتبط مانند کارمند دبیرخانه، بایگانی و مسوول بایگانی در ارتباط است.
روند کار در دبیرخانه شامل ثبت و پیگیری مکاتبات دریافتی و ارسالی است. این فرآیند شامل تمامی امور مربوط به شمارهگذاری، ثبت، ارسال، دریافت و رهگیری نامهها و مکاتبات اداری میشود. به این ترتیب، سرپرست دبیرخانه نقش کلیدی در مدیریت مستندات و بهبود فرآیندهای اداری در سازمان ایفا میکند.
معرفی دوره سرپرست دبیرخانه و بایگانی سازمان فنی و حرفهای
سرپرست دبیرخانه و بایگانی یکی از مشاغل کلیدی در حوزه امور اداری است و شامل مجموعهای از شایستگیها و مهارتها میشود. این شایستگیها شامل برنامهریزی امور دبیرخانه، برقراری ارتباط با واحدهای مرتبط، پیادهسازی اصول بایگانی اسناد و مدارک، امحاء آنها، جمعآوری و طبقهبندی اطلاعات، گزارشگیری و نظارت بر بایگانی نامههای اداری و حفظ و نگهداری اسناد است.
بهمنظور ارتقاء سطح مهارتهای مورد نیاز برای این شغل، سازمان آموزش فنی و حرفهای اقدام به برگزاری دوره آموزشی سرپرست دبیرخانه و بایگانی نموده است. این دوره شامل ۳۵۰ ساعت آموزش است که ۱۳۰ ساعت آن به صورت نظری و ۲۲۰ ساعت به صورت عملی برگزار میشود.
در پایان دوره، برای سنجش مهارتهای کارآموزان، آزمونی برگزار میشود که به تفکیک شامل ۲۵ درصد آزمون کتبی، ۶۵ درصد آزمون عملی و ۱۰ درصد ارزیابی اخلاق حرفهای است. برای موفقیت در این آزمون، توصیه میشود از منابع معتبر و نمونه سوالات دورههای گذشته استفاده کنید. در سایت فنی تست، تمامی نمونه سوالات ادوار گذشته دوره سرپرست دبیرخانه و بایگانی به صورت فایل پیدیاف عرضه میشود. با پرداخت آنلاین مبلغ خرید، میتوانید به راحتی و در کوتاهترین زمان، این فایلها را دریافت کنید و برای آزمون آماده شوید.
شرایط عمومی شرکت در دوره سرپرست دبیرخانه و بایگانی سازمان فنی و حرفهای
برای شرکت در دوره آموزشی سرپرست دبیرخانه و بایگانی که توسط سازمان فنی و حرفهای برگزار میشود، داوطلبان باید از شرایط عمومی زیر برخوردار باشند:
- سلامتی جسمانی و روانی: داوطلبان باید از نظر جسمی و روانی سالم و قادر به شرکت در دوره آموزشی باشند.
- تحصیلات: داشتن گواهی پایان دوره متوسطه الزامی است.
- آموزشهای قبلی: برای شرکت در این دوره، گذراندن دوره کاربر ICDL با کد ۷۳۲۱۲۰۵۳۰۱۴۰۰۰۱ ضروری است.
همچنین، مربیان که مسئول آموزش کارآموزان در این دوره هستند، باید دارای مدرک حداقل فوق دیپلم در رشتههای مرتبط و دو سال سابقه کار باشند. این شرایط تضمین میکند که آموزشها با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای حرفهای انجام شود.
شایستگیهای دوره سرپرست دبیرخانه و بایگانی
سرپرست دبیرخانه فردی است که توانایی لازم برای برنامهریزی، سازماندهی، و رهبری سیستم دبیرخانه را داشته باشد و بتواند تقسیم کار و تامین نیازهای مربوطه را به خوبی مدیریت کند. این شغل نیازمند مجموعهای از شایستگیها و مهارتها است که به شرح زیر میباشد:
- برنامهریزی امور دبیرخانه: توانایی تدوین و اجرای برنامههای کارآمد برای مدیریت فعالیتهای دبیرخانه.
- برقراری ارتباط با واحدهای مرتبط: مهارت در ارتباطگیری و هماهنگی با بخشها و واحدهای مختلف سازمان.
- نظارت و کنترل فعالیتهای دبیرخانه: قابلیت نظارت بر عملکرد نیروی انسانی و فعالیتهای دبیرخانه برای بهینهسازی فرآیندها.
- پیادهسازی اصول بایگانی: توانایی در بایگانی صحیح اسناد و مدارک و اجرای اصول مرتبط با امحاء اسناد به صورت استاندارد.
- جمعآوری، طبقهبندی و گزارشگیری اطلاعات: مهارت در جمعآوری و سازماندهی اطلاعات و تهیه گزارشهای دقیق.
- نظارت بر بایگانی نامههای اداری: توانایی در مدیریت و نظارت بر بایگانی نامهها و مکاتبات اداری.
- حفظ و نگهداری اسناد: مهارت در حفظ و نگهداری اسناد و مدارک به شیوهای که امنیت و دسترسی آسان به آنها حفظ شود.
- استفاده از سیستمهای اتوماسیون اداری: آشنایی با سیستمهای اتوماسیون اداری و توانایی بهرهبرداری از آنها برای بهبود کارایی دبیرخانه.
تسلط بر این شایستگیها به سرپرست دبیرخانه کمک میکند تا وظایف خود را به شکل مؤثر و کارآمد انجام دهد.
مهارتهای آموزش داده شده در دوره سرپرست دبیرخانه و بایگانی
دوره آموزشی سرپرست دبیرخانه و بایگانی به کارآموزان مهارتها و دانشهای ضروری برای مدیریت و بهبود عملکرد در حوزه بایگانی را ارائه میدهد. این دوره شامل سرفصلها و شایستگیهای مختلفی است که به کارآموزان کمک میکند تا بهطور مؤثر وظایف مربوط به سرپرستی بایگانی را انجام دهند. از جمله این مهارتها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- برقراری ارتباط با واحدهای مختلف سازمانی: توانایی برقراری ارتباط مؤثر با بخشهای مختلف سازمان برای هماهنگی بهتر امور.
- دقت در حفظ و نگهداری وسایل ارتباطی: مهارت در مدیریت و حفاظت از وسایل و ابزارهای ارتباطی.
- استفاده دقیق از نرمافزارهای بایگانی: آشنایی با نرمافزارهای مدیریت بایگانی و بهرهبرداری مؤثر از آنها.
- رعایت اخلاق حرفهای: رعایت اصول اخلاق حرفهای در تمامی جنبههای کار و تعامل با دیگران.
- آموزش نیروی انسانی: توانایی آموزش و هدایت نیروی انسانی تحت سرپرستی.
- اجرای مقررات و آییننامههای شغلی: مهارت در اجرای دقیق مقررات و آییننامههای شغلی و اطمینان از رعایت آنها.
- تهیه فرمت فعالیتها و طبقهبندی آنها: توانایی تهیه و طبقهبندی فرمتهای فعالیت برای سازماندهی بهتر.
- تقسیم وظایف بین کارکنان و بررسی دقیق کارها: مهارت در تقسیم وظایف و نظارت بر انجام دقیق آنها.
- استفاده از مهرهای بایگانی: آشنایی با مهرهای بایگانی و روشهای کاربردی آنها.
- نظارت بر تهیه خلاصه پرونده: نظارت بر تهیه خلاصه پروندهها و اطمینان از صحت اطلاعات.
- نظارت بر انجام مراحل امحاء پرونده: مدیریت و نظارت بر مراحل امحاء پروندهها بهطور صحیح و مطابق با قوانین.
- ایجاد پایگاه اطلاعاتی: توانایی ایجاد و مدیریت پایگاههای اطلاعاتی برای بهبود دسترسی به اطلاعات.
- نظارت بر گزارشگیری و ترسیم نمودار آماری: نظارت بر گزارشگیری و ترسیم نمودارهای آماری برای تحلیل دادهها.
- انتخاب نوع دفتر بایگانی: انتخاب و استفاده از انواع دفاتر بایگانی بر اساس نیازهای سازمان.
- ثبت اسناد با توجه به درجه سری بودن: مهارت در ثبت اسناد با توجه به درجه سری بودن و اهمیت آنها.
- نظارت بر گردش کار دبیرخانه: نظارت بر گردش کار دبیرخانه برای اطمینان از جریان صحیح امور.
این مهارتها به کارآموزان کمک میکند تا در مدیریت و نظارت بر بایگانی و دبیرخانه به صورت مؤثر و حرفهای عمل کنند.
وظایف سرپرست دبیرخانه و بایگانی
سرپرست دبیرخانه و بایگانی نقش کلیدی در مدیریت مکاتبات و مستندات سازمان دارد و باید توانایی انجام مجموعهای از وظایف حیاتی را داشته باشد. وظایف اصلی این شغل شامل موارد زیر است:
- بایگانی نامههای سازمان: مدیریت و بایگانی تمامی نامههای دریافتی و ارسالی سازمان بهطور منظم و دقیق.
- مدیریت نامههای شبکه دولت: دریافت نامههای مرتبط با شبکه دولت و ثبت مراحل مربوط به آنها در نرمافزار بایگانی.
- دریافت و توزیع نامههای وارد شده: دریافت نامههای ورودی به سازمان و رساندن آنها به گیرندگان مربوطه در بخشهای مختلف.
- ارسال پیام کوتاه و نامه از طریق سیستم: ارسال پیام کوتاه به افراد در سازمان که نامه برای آنها موجود است و ارسال نامهها از طریق سیستم نرمافزاری.
- مدیریت ارسال نامههای شهرستانها: ارسال نامههای مربوط به شهرستانها از طریق نرمافزار الکترونیکی (قبلاً با استفاده از فکس ارسال میشدند).
- ارسال صورتجلسههای سازمان: ارسال کامل صورتجلسههای مربوط به سازمان به ذینفعان و بخشهای مختلف.
- کنترل و نظارت بر بایگانی: کنترل مستمر تعداد پروندههای موجود در بایگانی و اطمینان از وصول آنها به متصدیان مربوطه.
- اجرای دستورات مافوق: انجام تمامی دستورات ارسال شده از طرف مدیران و مافوق به طور دقیق و بهموقع.
این وظایف نیاز به دقت، سازماندهی و مدیریت مؤثر دارند تا عملکرد دبیرخانه و بایگانی به بهترین نحو ممکن انجام شود.
تجهیزات و لوازم مورد نیاز برای دوره سرپرست دبیرخانه و بایگانی
برای شرکت در دوره سرپرست دبیرخانه و بایگانی و بهرهبرداری کامل از آن، استفاده از تجهیزات و لوازم مناسب ضروری است. در این دوره، کارآموزان به ابزارهای مختلفی نیاز دارند تا بتوانند مهارتهای لازم را بهخوبی یاد بگیرند و تمرین کنند. از مهمترین لوازم و تجهیزات مورد نیاز برای این دوره میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- میز و صندلی کارآموز: فراهم کردن میز و صندلی راحت برای کارآموزان جهت کار کردن به صورت مداوم و راحت.
- وایت برد: استفاده از وایت برد برای شرح مطالب، یادداشتبرداری و تمرینهای گروهی.
- ماژیک: ماژیکهای رنگی برای نوشتن و یادداشتبرداری روی وایت برد.
- نوشتافزار: شامل قلم، مداد، پاککن، و دفترچه برای یادداشتبرداری و تمرینهای مختلف.
- رایانه: رایانه با نرمافزارهای مورد نیاز برای اتوماسیون اداری و مدیریت دبیرخانه.
- کاغذ A4: کاغذ A4 برای چاپ و تهیه اسناد و مدارک مختلف.
- نرمافزار مربوط به دبیرخانه: نرمافزار اتوماسیون اداری برای یادگیری مدیریت مکاتبات و بایگانی الکترونیکی.
- برگ درخواست کالا: فرمهای درخواست کالا برای تمرین تهیه و پردازش درخواستها.
- نمونه فرم: نمونه فرمهای مختلف برای آشنایی با فرایندهای اداری و بایگانی.
- نمونه پرونده: نمونه پروندهها برای یادگیری طبقهبندی و مدیریت مستندات.
- نمونه فرم امحاء پرونده: فرمهای نمونه امحاء پرونده برای آشنایی با فرآیند حذف مستندات.
استفاده از این تجهیزات و لوازم کمک میکند تا کارآموزان بتوانند بهطور مؤثر در دوره سرپرست دبیرخانه و بایگانی شرکت کرده و مهارتهای ضروری برای مدیریت دبیرخانه و بایگانی را کسب کنند.
دورههای آموزشی و منابع
برای تبدیل شدن به یک سپرست دبیرخانه موفق، گذراندن دورههای آموزشی معتبر ضروری است. یکی از منابع معتبر و شناختهشده در این زمینه، دورههای آموزشی سازمان فنی و حرفه ای میباشد. این دورهها به شما کمک میکنند تا با مباحث تئوری و عملی لازم برای این شغل آشنا شوید و مهارتهای مورد نیاز را کسب کنید. با شرکت در این دورهها، میتوانید بهراحتی در بازار کار سرپرست دبیرخانه وارد شوید و موفقیتهای شغلی خود را تضمین کنید. پاسخنامه سوالات سرپرست دبیرخانه (سال ۱۴۰۳) را میتوانید از طریق وب سایت فنی تست دانلود نمایید.
نتیجهگیری
دبیرخانه نقش کلیدی در مدیریت و برنامهریزی سازمانها ایفا میکند و حفظ و مدیریت صحیح مکاتبات اداری از اهمیت بالایی برخوردار است. آشنایی کامل با وظایف دبیرخانه به شما کمک میکند تا با بهرهگیری از نرمافزارهای مکاتبات اداری، خودکارسازی امور دبیرخانه را به انجام رسانید و بهرهوری کسب و کار خود را به طور قابل توجهی افزایش دهید.
روند کار دبیرخانه شامل ثبت و پیگیری مکاتبات دریافتی و ارسالی است. فرآیندهای اصلی دبیرخانه شامل شمارهگذاری، ثبت، ارسال، دریافت، و رهگیری نامهها و مکاتبات اداری میشود. این فرآیندها برای مدیریت مؤثر و حفظ سازمانیافتگی در سازمانها ضروری است.
برای فراگرفتن مهارتهای لازم در این حرفه و کسب دانش تخصصی، شرکت در دورههای آموزشی برگزار شده تحت نظر سازمان فنی و حرفهای ضروری است. این دورهها به شما کمک میکند تا با مهارتهای لازم آشنا شوید و تواناییهای خود را در زمینه مدیریت دبیرخانه و بایگانی بهبود بخشید.